Goede voeding voor ieder kind

Voeding is al heel lang de kern van UNICEF’s werk. Ondanks dat het aantal ondervoede kinderen de afgelopen decennia sterk is teruggedrongen, blijft het ‘voedingsprobleem’ tot op heden onopgelost. Dit ‘voedingsprobleem’ gaat niet alleen over kinderen die ernstig vermagerd zijn. Anno 2022 omvat dit probleem zowel ondervoeding (chronisch en acuut), tekorten aan mineralen en vitamines (‘verborgen honger’) als overvoeding. Ook zijn er vandaag de dag relatief nieuwe uitdagingen die het voedingsprobleem in toenemende mate voeden. Denk hierbij aan de klimaatcrisis, nieuwe en langdurige conflicten maar ook de wijdverspreide beschikbaarheid en marketing van ongezond eten.

1 op de 3 kinderen, jonger dan vijf jaar, wereldwijd groeit niet goed omdat zij niet goed gevoed zijn.

Het doel van UNICEF

Ieder kind, waar ook ter wereld, heeft recht op goede voeding. Zo staat het ook vermeld in het VN-Kinderrechtenverdrag. Zowel Artikel 24 (Gezondheid en gezondheidszorg) als Artikel 27 (Toereikende levensstandaard) verwijzen naar het recht dat kinderen hebben op goede voeding, net als artikel 6 (leven en ontwikkeling) dat gaat over het recht op een zo goed mogelijke ontwikkeling tot volwassenheid.

Resultaten laten zien dat positieve verandering op het gebied van voeding mogelijk is en dat dit zelfs gebeurt op grote schaal. Maar er is meer werk te doen omdat het aantal kinderen dat niet goed gevoed is te hoog blijft en omdat er vandaag de dag nieuwe uitdagingen zijn, als verstedelijking, toenemende ongelijkheid, klimaatschokken en gezondheidsepidemieën die vragen om aandacht.

UNICEF wil in samenwerking met partners, voedingsprogramma’s uit te voeren die een universeel uitgangspunt delen: preventie staat voorop, in alle contexten. Als preventie faalt, dan is behandeling noodzakelijk. Ook werken we in bijna alle landen, inclusief Nederland, met de overheid samen op het thema voeding en pleiten we voor structurele verbeteringen voor kinderen.

Miljoenen kinderen wereldwijd zijn slecht gevoed

Maar liefst één op de drie kinderen begint het leven met een achterstand die vaak moeilijk is in te halen. Ze zijn acuut of chronisch ondervoed of kampen met overgewicht. UNICEF wil dat ieder kind goede en gezonde voeding krijgt, want daar heeft het recht op.

Voeding is al heel lang de kern van UNICEF’s werk. Ondanks dat het aantal ondervoede kinderen de afgelopen decennia sterk is teruggedrongen, blijft het ‘voedingsprobleem’ onopgelost. Het beeld van ernstig vermagerde kinderen is bekend maar het gaat zowel over ondervoeding (chronisch en acuut), tekorten aan mineralen en vitamines (‘verborgen honger’) als overvoeding. Ook zijn er vandaag de dag relatief nieuwe uitdagingen die het voedingsprobleem in toenemende mate voeden. Denk hierbij aan de klimaatcrisis, nieuwe en langdurige conflicten maar ook de wijdverspreide beschikbaarheid en marketing van ongezond eten. Wereldwijd groeit een op de drie kinderen jonger dan vijf jaar niet goed omdat zij niet goed gevoed zijn.

Goede voeding in Nederland

Goede en gezonde voeding is in ons land volop verkrijgbaar, maar dat geldt ook voor voedingsmiddelen met te veel vet, suiker en zout. UNICEF maakt zich zorgen om het aantal kinderen dat in Nederland te veel ongezonde voeding binnenkrijgt. Het zou al veel schelen als ze niet meer worden blootgesteld aan reclames voor ongezonde frisdrank, snoep en snacks. In Nederland ondersteunen we de overheid en andere partijen bij het verbeteren van hun beleid, zodat kinderen en jongeren te alle tijde toegang krijgen tot goede voeding. Via verschillende samenwerkingsverbanden zetten we ons in voor een gezondere voedselomgeving voor kinderen, onder andere door het beperken van reclames voor ongezonde voeding.

Alliantie Stop Kindermarketing ongezonde voeding

De Alliantie Stop Kindermarketing ongezonde voeding is een breed samenwerkingsverband dat kinderen tussen de 0 en 18 jaar wil beschermen tegen marketing voor ongezonde voedingsmiddelen. We praten met Nederlandse voedingsmiddelenbedrijven en de overheid met als inzet dat bij kinderen alleen reclame gemaakt mag worden voor eten en drinken uit de Schijf van Vijf.

Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie

Via de Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie zet UNICEF zich samen met verschillende gezondheidsfondsen in voor een maatschappij waarin gezond eten en drinken de standaard is. Met de campagne 'Tijd voor gezonde voeding' vragen wij het kabinet om kinderen via wetgeving o.a. beter te beschermen tegen kindermarketing voor ongezonde voeding.

Landelijke Borstvoedingsraad

We zijn (oprichtings)partner van de landelijke borstvoedingsraad om een gezonde groei en ontwikkeling ook voor de allerjongste kinderen te ondersteunen.

Podcast

Welke keuzes maak je als ouder of als kind over voeding? Waarom is fruit duurder dan snoep en hoe weersta je de reclame? Wie is er verantwoordelijk voor het aanbod en wat doet UNICEF op dit gebied? Leonie Barelds, kinderrechtenspecialist, geeft in onderstaande podcast inzicht in het belang van gezonde voeding en de rol van supermarkten, overheid en ouders.

Goede voeding wereldwijd

UNICEF zet alles op alles om ervoor te zorgen dat ieder kind goed gevoed kan zijn. In 2021 voerden we samen met onze partners voedingsprogramma’s uit in zo’n 120 landen, bestemd voor baby's, kinderen, jongeren en (aanstaande) moeders. Hieronder zie je wat voorbeelden.

• We verstrekken levensreddende therapeutische voeding en melk zodat ernstig ondervoede nu behandeld kunnen worden.  
• We verstrekken voedingssupplementen, zoals vitamine- en mineralenpoeders die over de maaltijd van kinderen gestrooid kunnen worden – zodat kinderen ook in crisistijden genoeg voedingsstoffen binnen kunnen krijgen.
• We verstrekken cash transfers aan families in noodsituaties, zodat zij in tijden van crisis voedzaam voedsel kunnen blijven kopen.
• We trainen zorgverleners in het herkennen en behandelen van (levensbedreigende) acute ondervoeding bij kinderen. Zodat ondervoede kinderen nu én morgen behandeld kunnen worden.
• We trainen gemeenschapswerkers in het geven van voorlichting over goede voeding (waaronder borstvoeding) aan moeders en zwangere vrouwen, om ondervoeding in de toekomst te helpen voorkomen. Deze voorlichting organiseren we bijvoorbeeld via kookworkshops, groentetuintjes of door communicatiecampagnes te ontwikkelen.  
• We zorgen ervoor dat kinderen en jongeren kunnen leren over gezonde voeding. Bijvoorbeeld door in schoolcurricula kennis over gezonde voeding en beweging op te nemen, door schoolmoestuintjes aan te leggen en door kinderen en jongeren zelf mee te laten denken over dit belangrijke thema.
• We ondersteunen overheden in het verbeteren van hun nationale voedingsbeleid, zodat kinderen en jongeren structureel toegang krijgen tot goede voeding.
• We hosten gezamenlijk met GAIN de NWGN (Netherlands Working Group on International Nutrition). Dit netwerk zet zich om bij de Nederlandse stakeholders die internationaal actief zijn voeding beter te integreren in beleid en programma’s om gezamenlijk bij te dragen aan het behalen van SDG 2, zero hunger.  

Resultaten op het gebied van goede voeding in 2021 en 2022

• Ruim 335 miljoen kinderen kregen zorg die voorkwam dat ze ondervoed raakten.
• Circa 150 miljoen kinderen zijn gescreend op acute ondervoeding.
• Circa 5,4 miljoen ernstig acuut ondervoede kinderen kregen een levensreddende behandeling.
• Aankondiging Nederlandse wetgeving om kinderen te beschermen tegen ongewenste voedselmarketing.